De Floreant uit Luttelgeest bakt pannenkoeken voor De Zonnebloem

Nationale Pannenkoekdag 2025

De Floreant uit Luttelgeest bakt pannenkoeken voor De Zonnebloem

De oude Grieken waren er dol op en middeleeuwse christenen luidden de vastentijd in met een grote, dampende stapel. Pannenkoeken zijn al duizenden jaren een favoriete lekkernij.

De oorsprong van de pannenkoek is verloren gegaan, maar de mens maakt waarschijnlijk al varianten van de pannenkoeken sinds hij graan tot meel kan malen, dan met water kan mengen en dat mengsel op een warme plaat of steen kan verwarmen.

Het zou al kunnen dat er ver in de prehistorie op deze manier platte broden, of een soort pannenkoeken gebakken werden. Wat we zeker weten is dat in ieder geval de oude Grieken en Romeinen al pannenkoeken aten.

Grieken beschreven pannenkoeken als eersten

De eerste geschreven bronnen die pannenkoeken vermelden, komen uit het oude Griekenland, waar dichters als Cratinus en Magnes in de 5e eeuw v.Chr. gewag maken van het platte baksel.

“Toen kwamen er dampende hete koeken, rechtstreeks uit het vuur, en hij sneed ze uit en gaf elke man zijn deel”. Deze werden teganitai genoemd,’ schrijft Magnes. De naam is afgeleid van tagenon, Grieks voor bakpan.

De Griekse pannenkoeken werden gemaakt van tarwemeel, olijfolie, karnemelk en honing en werden meestal als ontbijt gegeten. 

In de middeleeuwen en de moderne Christelijke periode, vooral in Groot Brittannië, werden pannenkoeken op Vastenavond gebakken. Vastenavond valt op dinsdag voor Aswoensdag, bij ons beter bekend als de laatste dag van het Carnaval. In Engelstalige landen wordt deze dag zelfs Pancake Day genoemd. De voorraad meel, melk en eieren moest worden opgemaakt voordat de 40 dagen van onthouding begonnen.

Het eerste bekende recept voor pannenkoeken staat in het Engelse kookboek “The Good Huswife’s Jewell” uit 1585 en bestaat uit onder meer bloem, room, eiwit en een scheutje bier. 

Door de geschiedenis heen zijn er vele verschillende vormen en smaken van de pannenkoek bedacht. Na de ontwikkeling van de pannenkoekenmix in 1889 in de Verenigde Staten werd het maken van pannenkoeken makkelijker dan ooit. Pannenkoeken worden nog steeds wereldwijd gegeten. In Engeland en Frankrijk staat hij bekend als crêpe en bij onze buren in Duitsland als “Pfannkuchen”. Soms wordt hij in repen gesneden en in of bij de soep gegeten. In Scandinavische landen wordt de pannenkoek vaak gegeten met slagroom en jam. In Zweden kennen ze verschillende soorten, soms gebakken, soms gefrituurd. In Amerika zijn er de “fluffy pancakes” die als ontbijt worden gegeten. De Schotten noemen het Ulster en in Australië wordt de pannenkoek gegeten als dessert.

Het eten van een pannenkoek blijft niet beperkt tot Europa en Amerika. Er zijn ook varianten in Afrika, Maleisië, de Filipijnen en vele andere landen. Waar je ook heen gaat er is altijd wel een pannenkoek in de een of ander vorm te vinden. 

In Nederland hebben we verschillende soorten pannenkoeken:

• De 'gewone' pannenkoek: rond met een diameter van ongeveer 25 cm. We eten hem graag met stroop, poedersuiker, bruine suiker, jam of we bakken appel, kaas of spek mee.
• Het poffertje: een luchtige soort kleine pannenkoek, gebakken in een speciale poffertjespan.
• Het flensje: een dunne pannenkoek.
• De drie-in-de-pan: kleine dikke pannenkoekjes met rozijnen. Deze worden, zoals de naam al zegt, per drie stuks in een pan gebakken.

De opties zijn eindeloos en één ding is zeker: de pannenkoek is absoluut een tijdloze lekkernij voor jong en oud. 

Op 4 april 2025 is het in Nederland de achttiende keer dat we Nationale Pannenkoekdag vieren. Wat in 2007 begon met zo'n 60 deelnemende scholen, is inmiddels uitgegroeid tot een landelijke happening waaraan meer dan 1.700 scholen meedoen! Nationale Pannenkoekdag is hét feest dat jong en oud met elkaar verbindt.

Bijna 100.000 ouderen worden op deze dag door bijna net zo veel leerlingen verwend met zelfgebakken pannenkoeken. Het is dé dag waarop kinderen pannenkoeken bakken voor ouderen en ze samen tijd door brengen en aandacht hebben voor elkaar. 

Vrijdagochtend kwamen er al vroeg leerlingen uit groep 8 van SWS De Floreant uit Luttelgeest in de Bosfluiter ter voorbereiding van deze pannenkoekdag. Er werden 3 lange tafels met stoelen neergezet, de tafels werden gedekt en in de keuken gingen de leerlingen aan de slag om de pannenkoeken te bakken.

Onze deelnemers kwamen vanaf 11:00 uur binnen lopen en toen iedereen binnen was en voorzien van een drankje werden de pannenkoeken door de 20 leerlingen, als volleerde obers met een lach op hun gezicht, rondgedeeld.  Er waren voldoende pannenkoeken voor onze 42 deelnemers, dankzij de hulp van de leerlingen, ouders en vrijwilligers die meegeholpen hebben met bakken. Er stonden schalen met fruit op tafel, wat na de pannenkoeken goed smaakte als afsluiting. Aan de vele blije en vrolijke gezichten van onze smullende deelnemers én het plezier op de gezichten van de leerlingen, was duidelijk te zien dat iedereen genoot.

’s Middags gingen de leerlingen weer terug naar school en stond er rekenen op het programma, voordat ze aan het weekend konden beginnen. 

Wij willen de 20 leerlingen uit groep 8, leerkracht Janine Meier en directeur Henk Orsel van SWS De Floreant uit Luttelgeest Hartelijk Bedanken voor jullie geweldige inzet tijdens de voorbereiding, het bakken, de bediening, het afruimen en opruimen tijdens deze gezellige pannenkoekdag, die jullie speciaal voor onze Zonnebloem afdeling georganiseerd hebben. Dankzij jullie hebben onze deelnemers enorm genoten tijdens een paar gezellige uurtjes én gesmikkeld van de heerlijke pannenkoeken die voor hen gebakken werden. Zonder jullie hulp hadden we dit niet kunnen doen. Het was Top!