Stadswandeling door Bronkhorst

Een van de gidsen van de Historische Vereniging Steenderen (HVS) nam de gasten mee door de geschiedenis van het stadje.

Henk Harmsen is een van die gidsen die normaal gesproken met een grotere of juist kleine groep geïnteresseerden al verhalend een rondwandeling van anderhalf uur maakt door Bronkhorst.
Voor Zonnebloem-gasten is dat niet zo’n aantrekkelijk vooruitzicht om met de rollator over de keitjes in de straten van het stadje te gaan, anderhalf uur wandelen evenmin. Daarop had Henk iets bedacht: ik neem ze, zittend op een stoel, aan de hand van foto’s en andere materialen mee door de rijke geschiedenis van Bronkhorst. Zo gezegd, zo gedaan.

De deelnemers werden in het HVS-archief/documentatiecentrum ontvangen met een kopje koffie. Toen iedereen was voorzien, begon Henk, geboren en getogen in Bronkhorst met zijn verhaal.
Tal van foto’s getuigden van de hoge waterstanden in Bronkhorst. Meermaals trad de IJssel buiten haar oevers en zette er de straten blank. Een spijker in de muur van zijn huis, waar zijn opa eerder woonde, laat nog steeds zien dat het houden van droge voeten een onmogelijke zaak was.

Een van de tekeningen van de een van de grootste 18^e-eeuwse topografische tekenaars in zijn tijd, Jan de Beijer, werd getoond: het kasteel van Bronkhorst in zijn volle glorie.
Het was het stamslot van de heren van Bronckhorst dat het zwaar te verduren heeft gehad door talloze belegeringen. In de 18^e eeuw raakte het complex in verval, rond 1920 werden de laatste restanten gesloopt. Van het kasteel rest alleen de opgeworpen slotheuvel waar een bronzen maquette van het eens zo trotse kasteel te vinden is.

De Beijer tekende ook de kapel is, gesticht in de 14^e eeuw.
Een grote stadsbrand in 1633 trof ook de kapel. Die werd weer opgebouwd maar raakte later in verval. De kapel werd in de 19^e  eeuw niet meer gebruikt voor het houden van godsdienstoefeningen, een lagere school werd er in gevestigd. In 1960 startte een grootschalige restauratie; van de verschillende stadia liet Henk foto’s zien.

Wat in een verhaal over Bronkhorst niet mag ontbreken, is de ontdekking van een muntenschat in maart 2022. Bij een verbouwing van een van de monumentale panden werden veertien gouden en achttien zilveren munten gevonden. Rond 1620 zijn die verstopt, vermoedelijk zijn de bewoners toen gevlucht voor naderend onheil, de aantocht van Spaanse troepen. Feit is dat zij niet zijn teruggekomen om hun kapitaal weer op te graven.
De munten zijn nu te zien in het Stedelijk Museum Zutphen.

Twijfelde Henk eraan of hij een uur, anderhalf uur vol zou kunnen praten, het ging hem moeiteloos af. En wat minstens zo belangrijk was, hij had aandachtige toehoorders die met instemming of aanvulling hun reactie lieten horen.

Bron afbeelding: Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed