Boerenmagie

wat steekt er allemaal achter...?

JA, deze keer lukt het, na vier eerdere pogingen, om de heer Bornebroek in Steenwijk te kunnen begroeten lukt het bij de vijfde poging. Voor de vijfde keer dus staat deze lezing op ons programma-overzicht. Drie keer hebben we moeten uitstellen vanwege corona en de vierde keer was het een hittegolf die ons parten speelde. Maar... de aanhouder wint!
Vanaf de prehistorie tot in de 20ste eeuw werd het dagelijkse doen en laten van inwoners van dit gebied beïnvloed door bijgeloof. Ook nu nog, zijn daar veel voorbeelden van. Jan Bornebroek is schrijver en historicus en kent ze allemaal, als 'boerenmagicus'. "In mijn lezingen over boerenmagie zie je dat gebruiken van vroeger ook nu nog betekenis hebben."
Je ziet het terug in gevel -en stiepeltekens, stalramen en muurankers. Zelfs planten hadden een magische waarde. "Het gaat over hoe onze voorouders omgingen met hun omgeving. En hoe ze zich wisten te weren tegen het grote onheil."
Het gaat dus niet over allerlei magische kunsten, zoals wichelroede-lopen. Bornebroek: "Nee, dat is nooit bewezen. De boerenmagie waar ik over vertel, zijn gebruiken die echt terug te vinden zijn in onze geschiedenis."

Kwaaltjes
Allerlei tips en trucs waren er ook, om dagelijkse ongemakken te voorkomen. "Sunlight-zeep bijvoorbeeld, werd gebruikt aan het voeteneind in bed om kramp in de spieren te voorkomen. En 'duivelsdrek' was een smeersel gemaakt van een stinkende plant, waarmee vrouwen heksen konden verjagen."

Ruim 50 gasten woonden deze lezing bij en de verwondering over hoe men vroeger, maar ook nu nog met bijgeloof en geloof omging en -gaat was volop te merken in de zaal. 

Tekst en foto's: Janny de Vries