Tips voor toegankelijkheid

Meer dan 1 op de 3 Nederlanders vindt omgang met mensen met een lichamelijke beperking lastig

‘Mensen praten soms op een kinderlijke toon tegen me. Goedbedoeld, maar het kan kwetsend overkomen.’

Meer dan 1 op de 3 Nederlanders (36%) vindt het lastig om met personen met een lichamelijke beperking om te gaan. Dit blijkt uit onderzoek van Nationale Vereniging de Zonnebloem naar sociale toegankelijkheid. De vereniging, die zich inzet voor mensen met een lichamelijke beperking, heeft als doel om de fysieke en sociale toegankelijkheid in Nederland te vergroten. Daarom introduceert de Zonnebloem de ‘Doe maar zo-tips’: persoonlijke ervaringen en tips van mensen met een lichamelijke beperking over hoe zij het liefst benaderd willen worden. Daarmee helpt de Zonnebloem mensen zonder lichamelijke handicap een handje op weg. De Doe maar zo-tips worden gelanceerd tijdens de landelijke Week van de Toegankelijkheid, die plaatsvindt van 2 tot en met 7 oktober.

Betuttelen
Het onderzoek* vond plaats onder bijna 1200 Nederlanders zonder en 540 Nederlanders met een lichamelijke beperking. Hieruit komt naar voren dat 4 op de 10 Nederlanders zich (onbewust) weleens anders gedragen tegen mensen met een lichamelijke beperking. Dit wordt ook opgemerkt door mensen met een lichamelijke beperking: 77% geeft aan dat er vanwege hun beperking anders met hen wordt omgegaan. Situaties waar zij onder andere mee te maken hebben: betutteld worden (78%), niet direct aangesproken worden, maar via vrienden of familie (64%), aangestaard worden of juist het bewust vermijden van oogcontact (58%), behandeld worden alsof ze ook een verstandelijke beperking hebben (58%).

Glenn Nugteren, ambassadeur van de Zonnebloem: ‘Het gebeurt dagelijks dat mensen mij aanstaren alsof ze een nieuwe Pokémon hebben gevonden. Dan vraag ik soms: “Gaat het?” of maak ik er een staarwedstrijd van. Ook word ik vaak anders behandeld. Zo worden er weleens vragen over mij gesteld aan de mensen met wie ik op pad ben in plaats van aan mij. Op korte termijn roepen deze situaties een hoop emoties op. Dan ben ik gefrustreerd, boos of geïrriteerd. Op de lange termijn lukt het me wel de gevoelens van pijnlijke situaties te vergeten en door te gaan met mijn eigen leven. Het is inmiddels ook gewenning.’

Doe maar zo
De gouden basisregel van de Doe maar zo-tips is vanzelfsprekend: behandel mensen met een lichamelijke beperking op dezelfde manier als ieder ander. En vraag bij twijfel waar de persoon zelf behoefte aan heeft. De meeste mensen met een lichamelijke beperking kunnen zonder enige hulp voor zichzelf zorgen. Wanneer iemand wel hulp nodig heeft, kan deze persoon hier zelf om vragen. Twijfels over het wel of niet aanbieden van hulp is een belangrijke reden dat mensen zich anders gedragen of contact uit de weg gaan, blijkt uit het onderzoek. Zo geeft ook 81% van de Nederlanders met een lichamelijke beperking aan dat mensen hen helpen zonder het te vragen. Kijk voor alle Doe maar zo-tips op zonnebloem.nl/doemaarzo.

Endri Sulaj is ambassadeur van de Zonnebloem en bekend van TikTok, waar hij op een open manier vertelt over zijn leven met een spierziekte. Hij deelt zijn Doe maar zo-tips: ‘Het is niet nodig om luid, langzaam of op een kinderlijke toon tegen iemand met een lichamelijke beperking te praten. We begrijpen je goed. Ook heb ik weleens meegemaakt dat mensen mij over mijn hoofd aaien. Ondanks dat dit vaak goedbedoeld is, kan het beledigend of kwetsend overkomen. Maar ik ben positief ingesteld, als mensen mij anders behandelen, zie ik dat als hun probleem.’

*In opdracht van de Zonnebloem is het onderzoek uitgevoerd door onafhankelijk onderzoeksbureau Kantar.